Σε τί συνίσταται η αμαρτία του Πλούσιου και σε τί η εντιμότητα του Φτωχού; Αν κοιτάξουμε τη σημερινή παραβολή, μπορεί να μας φανεί ότι ο Θεός καταδίκασε τον Πλούσιο μόνο γιατί ήταν πλούσιος και χαρούμενος στη γη και μόνο για να παρηγορήσει το φτωχό Λάζαρο για όλο τον πόνο του στη γη, του έδωσε τη χαρά και την ησυχία στους κόλπους του Αβράμ.

Δεν είναι, όμως, τόσο απλό. Δεν έφταιγε ο άνθρωπος για το ότι ήταν πλούσιος. Ούτε η φτώχια αποτελεί κέρδος για έναν άνθρωπο. Στο Ευαγγέλιο βρίσκουμε πολλούς εύπορους ανθρώπους  - και στην Ιστορία της Εκκλησίας ακόμα περισσότερους – οι οποίοι ήταν, εξαιτίας της περιουσίας και της αφθονίας τους, χαρά και ευλογία για άλλους, γιατί ήτανε φιλεύσπλαχνοι, συμπονούσαν τους άλλους και τους έδειχναν έλεος. Ξέρουμε και πολλούς, οι οποίοι έγιναν εξαιτίας της φτώχιας τους πικροί, σκληροί και άσπλαχνοί και μάλιστα προς εκείνους που βρίσκουνται, όπως και οι ίδιοι, σε αθλιότητα. Το θέμα είναι κάτι άλλο. Ούτε η φτώχια η ίδια μας σώζει ούτε ο πλούτος ο ίδιος μας φθείρει.    

Αν, όμως, παρατηρήσουμε τις εικόνες του Πλούσιου και του Φτωχού, τις οποίες ο Χριστός ζωγραφίζει για μας με λίγα λόγια, βλέπουμε έναν άνθρωπο που ήταν πλούσιος, που τα είχε όλα και μάλιστα σε αφθονία. Τη ζωή του την πέρασε στα γλέντια. Κοντά στην πόρτα του, όμως, ήταν πεσμένος ένας φτωχός. Σ΄αυτά τα ατέλειωτα γλέντια δεν μαλάκωσε - όπως φαίνεται - ποτέ η καρδιά του. Χρησιμοποιούσε όσα του χάριζε η ζωή και δεν συμπονούσε εκείνους που δεν είχανε τίποτα. Χαρά δεν ήξερε. Μόνο αστεϊσμούς. Επειδή η χαρά μοιράζεται, όπως και το φώς και η θερμότητα. Η αστεϊσμή ανήκουν μόνο σ΄αυτόν πού τους κάνει και απομένουν μεταξύ των συντρόφων σε ένα γλέντι. Ο πλούσιος έχει ζήσει τη ζωή του χωρίς να σκεφτεί για ποιό λόγο ζεί, πώς ζούν οι άλλοι, ενώ κοντά στην πόρτα του πεινούσε και πονούσε ένας άνθρωπος.

Εκείνος ο άνθρωπος δεν ήταν πνευματικά πλούσιος εξαιτίας του πόνου του, μα γιατί ήταν πεσμένος και όλη η ζωή του ήταν μια κραυγή για βοήθεια, συμπόνια και ευσπλαχνία. Και ενώ ο πλούσιος, φανταζόμενος τον εαυτό του σαν κύριο, ξέχασε να αναρωτηθεί, γιατί ζεί, πώς θα πεθάνει και τί θα΄ρθεί μετά, ο φτωχός ζούσε όλη τη ζωή του με την ερώτηση ΓΙΑΤΙ. Γιατί όλος ο πόνος; Γιατί όλες  η λύπες και πίκρες; Τί θα γίνει ακόμα; Τί θα ακολουθήσει;

Ο ένας άφησε να περάσει η ζωή. Ο άλλος μπήκε μέσα και βαθιά στην ουσία της. Ο ένας πέθανε χωρίς να το προσέξουν οι άλλοι και οι άγγελοι έφεραν την ψυχή του στη γαλήνη. Και ο άλλος πέθανε και τον έθαψαν σε μια πανηγυρική κηδεία, τον έβαλαν σε ένα καλά φτιαγμένο φέρετρο, μα η ψυχή του κενή, δεν μπόρεσε πια να γελάσει, δεν ήξερε πια με τί να τραφεί, γιατί είχε τραφεί μόνο από τη γη και έτσι πήγε εκεί, όπου υπάρχει μόνο κενότητα. Όχι μόνο επειδή πέρασε τη ζωή του στα γλέντια και ήταν πλούσιος, αλλά επειδή άφησε, ακριβώς ώς πλούσιος, το φτωχό να πεινάει κοντά στην πόρτα του, μπήκε μετά το θάνατο σε ένα χώρο του πόνου, όπου ο άνθρωπος χάνεται στο σκοτάδι χωρίς να φντάνει στη Θεική Αγάπη.

Λίγοι από μας είναι τόσο πλούσιοι όπως ο ιδιοκτήτης ή τόσο φτωχοί όπως ο Λάζαρος πού ήταν πεσμένος και πεινούσε όλη τη ζωή του κοντά στην πόρτα εκείνου του ιδιοκτήτη. Όλοι είμαστε ταυτόχρονα πλούσιοι και φτωχοί, και από μας εξαρτάται, πώς θα σταθούμε μπροστά στο Θεό και πώς θα Τον κοιτάξουμε στα μάτια. Άραγε δεν κλείνουν η ευπορία, η αφροντισιά και αμεριμνησία – που διακόπτονται μόνο σπάνια από μικρές καταιγίδες – τα μάτια μας, ώστε δεν βλέπουμε πια ότι και κοντά στη δική μας πόρτα κάποιος Λάζαρος πεθαίνει από πείνα; Πεθαίνει φυσιολογικά και πεθαίνει από δίψα για έλεος. Άραγε δεν μας κλείνουν οι επιτυχίες μας τα μάτια μπροστά στο  γεγονός ότι η ζωή έχει ενα βάθος, ένα νόημα και έναν σκοπό, ότι όλοι ζούμε για να συναντήσουμε το Θεό;Εκείνη η συνάντηση θα είναι το τελευτείο γεγονός και θα γίνει μια τρομερή κρίση, αν δεν βρεθεί μέσα μας αγάπη, καθαρή, γνήσια αγάπη. ‘Αραγε δεν θα μπορούσαμε καί εμείς, οι οποίοι παραπονιόμαστε συνέχεια, να μάθουμε κάτι από εκείνο το Λάζαρο που πεινούσε και κρύωνε κοντά στην πόρτα του πλούσιου; Είχε βρεί τον εαυτό του. Η συνειδητοποίηση του εαυτού του μέσα του είχαν διώξει πείνα και κρύο, μοναξιά και πόνο. Και μέσα από αυτό το βάθος σηκώθηκε μπροστά στο Θεό. Άραγε χρειαζόμαστε και εμείς να υποφέρουμε τέτοια, όπως ο Λάζαρος, για να στραφούμε προς το Θεό; Άραγε πρέπει να πέφτει σε μας ένας τόσο έκτακτος πόνος για να μπούμε μέσα μας και να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη της  μεγάλης σημασίας του να είμαστε άνθρωποι; 

Ας κοιτάξουμε τις δύο εικόνες. Δεν μπορεί κανείς από μας να αποφύγει τη Κρίση, γιατί ξέρουμε πάρα πολλά. Ξέρουμε αρκετά για τη θέληση του Θεού, για την Αγάπη Του. Μπροστά μας είναι ανοιχτά όλα τα Ευαγγέλια σαν όδος ή σαν κρίση. Ποιοί είμαστε; Ο Λάζαρος ή ο πλούσιος; Αν νιώθουμε ότι μοιάζουμε με τον πλούσιο και αρχίσαμε κιόλας να αποσυνθεόμαστε από τα πάθη μας, ας σταματήσουμε τώρα, όσον καιρό είμαστε ακόμη ζωντανοί, όσο έχουμε ακόμη κάποια δύναμη στην ψυχή μας ή κάποια δύναμη στο σώμα μας. Ας σταματήσουμε τώρα για να γυρίσουμε πάλι στη ζωή!